Difference between revisions of "മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും മഴവെള്ള സംഭരണം"
(→വരള്‍ച്ച) |
(→പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികള്‍) |
||
| (13 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
| + | {{Language-box|english_link=Water Portal / Rainwater Harvesting / Rooftop rainwater harvesting | french_link=coming soon|spanish_link=coming soon | hindi_link=वाटर पोर्टल / वर्षाजल संचयन / छत वर्षाजल संचयन|malayalam_link=മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും മഴവെള്ള സംഭരണം|tamil_link=coming soon | korean_link=coming soon | chinese_link=屋顶雨水收集 | indonesian_link=Pemanenan air hujan dengan teknik atap bangunan |japanese_link=屋上雨水貯留}} | ||
| + | |||
[[Image:Rainwater_harvesting_icon.png|right|100px|]] | [[Image:Rainwater_harvesting_icon.png|right|100px|]] | ||
__NOTOC__ <small-title /> | __NOTOC__ <small-title /> | ||
| Line 50: | Line 52: | ||
====സംഭരണ ടാങ്കുകള്‍==== | ====സംഭരണ ടാങ്കുകള്‍==== | ||
| − | വെള്ളത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് തടുത്തു നിര്‍ത്താനായി വിവിധ രീതികള്‍ അവലംബിക്കാവുന്നതാണ്. | + | വെള്ളത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് തടുത്തു നിര്‍ത്താനായി വിവിധ രീതികള്‍ അവലംബിക്കാവുന്നതാണ്. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും, കല്ലുപാവിയ ഉപരിതലത്തില്‍ നിന്നും, നദീതടങ്ങളില്‍ നിന്നുമെല്ലാം വെള്ളം തടുത്തു നിര്‍ത്തി സംഭരിക്കാവുന്നതാണ്. ജലസംഭരണത്തിന് ഏറ്റവും ചെലവു കുറഞ്ഞ മാര്‍ഗ്ഗം തറയില്‍ തന്നെ നിര്‍മ്മിക്കുന്ന സംഭരണികളാണ്, ഈ സംവിധാനം ഗ്രൗണ്ട് വാട്ടര്‍ റീചാര്‍ജ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മഴവെള്ളം ഭൂമിക്കടിയിലേക്ക് അരിച്ചിറങ്ങാന്‍ വഴിയൊരുക്കുന്നതിലൂടെയാണ് ഇത് സാധ്യമാകുന്നത്. ഇത് ജലലഭ്യത വര്‍ധിപ്പിക്കുകയും, പിന്നീട് ആവശ്യമുള്ളപ്പോള്‍ പമ്പ് ചെയ്‌തെടുക്കാന്‍ വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയിലേക്ക് അരിച്ചിറങ്ങുന്ന വെള്ളം ഒരു പ്രദേശത്തെ വാട്ടര്‍ ടേബിള്‍ ഉയരാന്‍ സഹായിക്കുമോ അതോ വെള്ളം കൂടുതല്‍ വിസ്തൃതമായ പ്രദേശത്തേക്ക് പരക്കുമോ എന്നത് അതതു പ്രദേശത്തെ മണ്ണിന്റെ സവിശേഷതകള്‍ക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമായേക്കാം. |
| − | + | സംഭരണ ടാങ്കുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നപക്ഷം, അവ ഫെറോ സിമന്റ് അല്ലെങ്കില്‍ ബ്രിക്ക് സിമന്റ് കൊണ്ടു നിര്‍മ്മിക്കുന്നത് ചെലവു ചുരുക്കാന്‍ സഹായകമായിരിക്കും, മാത്രമല്ല അവ പ്രാദേശികമായി തന്നെ നിര്‍മ്മിക്കാനും എളുപ്പമായിരിക്കും. ഭൂമിക്കടിയില്‍ നിര്‍മ്മിക്കുന്ന നീര്‍ത്തൊട്ടി സിസ്റ്റേണ്‍ (cistern) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. [[underground tank|ഭൂഗര്‍ഭ ടാങ്ക്]], [[Classical ferrocement tank|ഫെറോ സിമന്റ് ടാങ്ക്]], [[plastic-lined tank|പ്ലാസ്റ്റിക് ലൈന്‍ഡ് ടാങ്ക്]], മുതലായവയാണ് സാധാരണയായി കണ്ടു വരുന്ന ജലസംഭരണ ടാങ്കുകള്‍. വരള്‍ച്ചക്കാലത്തിന്റെ ദൈര്‍ഘ്യം, ഉപയോഗിക്കുന്ന വെള്ളത്തിന്റെ അളവ്, ചെലവ് എന്നീ ഘടകങ്ങളാണ് ടാങ്കിന്റെ വലിപ്പം നിര്‍ണ്ണയിക്കുക. വലിയ ടാങ്ക് നിര്‍മ്മിക്കുന്നതിനും മുമ്പ് ആദ്യമേ ഒരു ചെറിയ ടാങ്ക് നിര്‍മ്മിച്ച് ഉപയോഗിക്കുന്നത് അഭികാമ്യമായിരിക്കും. സംഭരണ ടാങ്കുകളിലേക്ക് വെള്ളം പമ്പ് ചെയ്ത് നിറക്കുകയുമാകാം. ഭൂമിക്കടിയിലെ നീര്‍ത്തൊട്ടികളില്‍ നിന്നും വെള്ളം ഉയര്‍ത്തിയെടുക്കാനായി വിവിധ തരം പമ്പുകള്‍ നിലവിലുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന് [[rope pump|റോപ്പ് പമ്പ്]] അല്ലെങ്കില്‍ [[deep well pump|ഡീപ് വെല്‍ പമ്പ്]], എന്നിവ 30 മീറ്റര്‍ ഉയരം വരെ വെള്ളം ഉയര്‍ത്തിയെടുക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. | |
====വെള്ളം ശുദ്ധമായി സൂക്ഷിക്കല്‍==== | ====വെള്ളം ശുദ്ധമായി സൂക്ഷിക്കല്‍==== | ||
| − | + | വൃത്തിയായി സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പതിക്കുന്ന മഴവെള്ളം പൊതുവേ ശുദ്ധമായിരിക്കും എന്നതിനാല്‍ തന്നെ അത് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുമ്പായി പ്രത്യേകിച്ച് ശുദ്ധീകരണം ചെയ്യേണ്ടതില്ല. എന്നിരുന്നാലും, മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പുകക്കുഴല്‍ ഉണ്ടെങ്കില്‍ വെള്ളത്തില്‍ പുകയുടെ അംശം ഉണ്ടായിരിക്കാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാല്‍ പുകക്കുഴലിന്റെ ഉയരം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുക. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പി.വി.സി., മുള മുതലായവ കൊണ്ടുള്ള ചാലുകള്‍ ഉണ്ടാക്കിയാണ് വെള്ളം സംഭരിക്കുന്നത്. പൊടിപടലവും, പ്രാണികളും വെള്ളത്തില്‍ വീഴാതിരിക്കാന്‍ തരത്തിലുള്ള മൂടിയും, കരടുകള്‍ അരിച്ചെടുക്കാന്‍ പോന്ന ഒരു ഫില്‍ട്ടറും ഉണ്ടായിരിക്കണം. കോണ്‍ക്രീറ്റ് കൊണ്ടുള്ള മൂടി മലിനീകരണം തടുക്കാന്‍ സഹായിക്കും. വെള്ളത്തിലെ ചെറിയ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാനായി ചെറിയ മീനുകളെ ടാങ്കിലിടുന്നതും നന്നായിരിക്കും. | |
| − | + | പുതുമഴയുടെ സമയത്ത് ആദ്യത്തെ 20 ലിറ്റര്‍ വെള്ളം സംഭരണ ടാങ്കിലെത്താതെ നോക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള ഫൗള്‍ ഫ്‌ളഷ് ഉപകരണമോ അല്ലെങ്കില്‍ ഡൗണ്‍ പൈപ്പോ ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. ആദ്യമായി ഒഴുകിയെത്തുന്ന വെള്ളത്തില്‍ പൊടിപടലവും, ഇലകളും, പ്രാണികളും പക്ഷി കാഷ്ഠവുമൊക്കെ ഉണ്ടാകാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്. അഴുക്കുവെള്ളം ഉപയോഗിക്കാനിട വരാത്ത വിധം, ഒഴുകി വരുന്ന വെള്ളം ചരല്‍ക്കല്ല്, മണല്‍, ചാര്‍ക്കോള്‍ പോലുള്ള വസ്തുക്കള്‍ കൊണ്ട് തീര്‍ത്തിരിക്കുന്ന ഫില്‍ട്ടറിലൂടെ സംഭരണ ടാങ്കിലേക്ക് എത്താനുള്ള സംവിധാനം ഒരുക്കുക. വെള്ളം പിടിക്കുന്ന സ്ഥലത്തിനും സംഭരണ ടാങ്കിനും ഇടയ്ക്കായിരിക്കണം ഫില്‍ട്ടര്‍ സംവിധാനം. ഇത്തരം സംവിധാനങ്ങള്‍ ഒരുക്കിയിട്ടില്ലെങ്കില്‍ ഓരോ തവണ മഴ തുടങ്ങുമ്പോഴും ശ്രദ്ധാപൂര്‍വം ആദ്യത്തെ പത്തിരുപതു ലിറ്റര്‍ വെള്ളം സംഭരണ ടാങ്കിലെത്താതെ തടുക്കേണ്ടതാണ്. | |
==== EMAS ഫില്‍ട്ടറേഷന്‍ സിസ്റ്റം ==== | ==== EMAS ഫില്‍ട്ടറേഷന്‍ സിസ്റ്റം ==== | ||
| − | [[Image:rainwater capture2.jpg|thumb|right|200px|Two houses are connected to a rainwater capture unit, then a spout provided from the tank. Photo: [http://ispafrica.org/ | + | [[Image:rainwater capture2.jpg|thumb|right|200px|Two houses are connected to a rainwater capture unit, then a spout provided from the tank. Photo: [http://ispafrica.org/ Insieme Si Puo' in Africa]]] |
The EMAS system for rainfall collection uses various EMAS technologies as well as simple tools to convert rainwater into usable drinking water. If roof rainwater is being used, it is collected through a regular gutter. To filter the water, at the bottom of the gutter, a pitcher or ferrocement tank is placed, with an outlet pipe. A synthetic cloth bag is attached to the rim of the pitcher using an iron ring or wire, which fits around the edge. The bag should be cleaned every 3 months. | The EMAS system for rainfall collection uses various EMAS technologies as well as simple tools to convert rainwater into usable drinking water. If roof rainwater is being used, it is collected through a regular gutter. To filter the water, at the bottom of the gutter, a pitcher or ferrocement tank is placed, with an outlet pipe. A synthetic cloth bag is attached to the rim of the pitcher using an iron ring or wire, which fits around the edge. The bag should be cleaned every 3 months. | ||
| − | As water begins to collect, to avoid too much garbage collecting here, first some amount of water is deflected, along with most of the garbage. Hereafter, water can be directly sent to an [[EMAS | + | As water begins to collect, to avoid too much garbage collecting here, first some amount of water is deflected, along with most of the garbage. Hereafter, water can be directly sent to an [[EMAS cistern]]. It is advisable for multiple cisterns to be available for storage, depending on the size of the roof. Connect one cistern at a time to the outlet pipe. From here water can be pumped and distributed using a regular EMAS pump. The pump can also be connected to faucets and tanks around the house. |
====അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍==== | ====അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍==== | ||
| Line 109: | Line 111: | ||
====Akvo RSR പ്രൊജക്ടുകള്‍==== | ====Akvo RSR പ്രൊജക്ടുകള്‍==== | ||
| − | + | താഴെക്കൊടുത്തിരിക്കുന്ന പ്രൊജക്ടുകള്‍ എല്ലാം തന്നെ മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും മഴവെള്ളം സംഭരിക്കുന്ന രീതിയിലുള്ളതാണ്. | |
<br> | <br> | ||
{{RSR_table | {{RSR_table | ||
| Line 124: | Line 126: | ||
====സഹായ ഗ്രന്ധങ്ങള്‍==== | ====സഹായ ഗ്രന്ധങ്ങള്‍==== | ||
| − | * Download the book [http://www. | + | * Download the book [http://www.ircwash.org/resources/roofwater-harvesting-handbook-practitioners "Roofwater Harvesting: A Handbook for Practitioners"] from the IRC website. |
* Booklet [http://www.washdoc.info/docsearch/title/169828 Smart Water Harvesting Solutions] | * Booklet [http://www.washdoc.info/docsearch/title/169828 Smart Water Harvesting Solutions] | ||
| Line 139: | Line 141: | ||
====പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികള്‍==== | ====പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികള്‍==== | ||
* [http://www.rainfoundation.org Rainwater Harvesting Implementation Network (RAIN)] | * [http://www.rainfoundation.org Rainwater Harvesting Implementation Network (RAIN)] | ||
| − | * [http://practicalaction.org/ | + | * [http://practicalaction.org/rainwater-harvesting-8 Rainwater Harvesting information on Practical Action] |
* [http://www.rainwaterharvesting.org Indian website on rainwater harvesting ] | * [http://www.rainwaterharvesting.org Indian website on rainwater harvesting ] | ||
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Rainwater_harvesting Wikipedia article on rainwater harvesting] | * [http://en.wikipedia.org/wiki/Rainwater_harvesting Wikipedia article on rainwater harvesting] | ||
* [http://www.eng.warwick.ac.uk/dtu/rwh Rainwater Harvesting info on the DTU unit of University of Warwick] | * [http://www.eng.warwick.ac.uk/dtu/rwh Rainwater Harvesting info on the DTU unit of University of Warwick] | ||
| − | * [http://www.unep.org/depi/rainwater Rainwater Partnership ] | + | * [http://web.archive.org/web/20100112111544/http://www.unep.org:80/depi/rainwater/ Rainwater Partnership ] |
| − | * [http:// | + | * [http://southasia.oneworld.net/resources/catch-water-where-it-falls-toolkit-on-urban-rainwater-harvesting#.VXYtFK1VhBc Catch Water Where It Falls: Toolkit on urban rainwater harvesting] |
* [[Solution_of_the_week_5|Akvo solution of the week 5]] | * [[Solution_of_the_week_5|Akvo solution of the week 5]] | ||
Latest revision as of 00:11, 4 January 2017
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
വീടുകളുടേയും മറ്റു കെട്ടിടങ്ങളുടേയും മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പതിക്കുന്ന മഴവെള്ളം ഭൂമിക്കടിയിലോ, അല്ലെങ്കില്‍ ഉപരിതലത്തിനു മുകളിലോ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന ടാങ്കുകളില്‍ സംഭരിച്ച് പിന്നീട് ജലക്ഷാമം അനുഭവപ്പെടുന്ന സമയത്ത് ഉപയോഗിക്കാനുള്ള സംവിധാനത്തെയാണ് മഴവെള്ള സംഭരണം എന്നതുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും മഴവെള്ളം സംഭരിക്കുന്നതാണ് ഈ സംവിധാനത്തിലെ ഒരു രീതി. മേല്‍ക്കൂരിയില്‍ പതിക്കുന്ന ശുദ്ധമായ മഴവെള്ളത്തെ പ്ലാസ്റ്റിക്, ഓട് അഥവാ പുല്ലും ഇലയും ഒഴിച്ച് മറ്റെന്തെങ്കിലും കൊണ്ട് തടഞ്ഞു നിര്‍ത്തി പി.വി.സി., മുള അല്ലെങ്കില്‍ ഇരുമ്പു പൈപ്പുകളിലൂടെ സംഭരണ ടാങ്കിലേക്കെത്തിച്ച് വീടുകള്‍ക്കാവശ്യമായ ശുദ്ധജലം സംഭരിച്ചു വെക്കാവുന്നതാണ്. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും സംഭരിക്കുന്ന മഴവെള്ളത്തെ താഴെ വച്ചിരിക്കുന്ന തൊട്ടിയിലേക്കോ അല്ലെങ്കില്‍ പരമാവധി 500 ഘന മീറ്റര്‍ വ്യാപ്തമുള്ള ഭൂഗര്‍ഭ സംഭരണിയിലേക്കോ തിരിച്ചുവിടാവുന്നതാണ്. പല നൂറ്റാണ്ടുകളായി വിവിധ തരം മഴവെള്ള സംഭരണ സംവിധാനങ്ങള്‍ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നതായി ചരിത്രം സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ആമുഖം
പലയിടത്തും കുടിവെള്ളത്തിന്റെ ആവശ്യത്തിനായി ഭൂഗര്‍ഭജലമോ, ഉപരിതല ജലമോ ലഭ്യമല്ലായിരിക്കാം. ഭൂഗര്‍ഭജലനിരപ്പ് വളരെ ആഴത്തിലായിരുന്നാലും, ഭൂഗര്‍ഭജലം പല ലവണങ്ങളും കലര്‍ന്ന് കുടിക്കാന്‍ കൊള്ളാത്ത ഉപ്പുവെള്ളമായിരുന്നാലും ഇതായിരിക്കും സ്ഥിതി. ഉപരിതല ജലവുമ മലീമസമായിരിക്കുമ്പോള്‍ പിന്നെ കുറഞ്ഞ ചെലവില്‍ കൈക്കൊള്ളാവുന്ന ഉചിതമായ രീതി മഴവെള്ള സംഭരണം ആയിരിക്കും.
ഏറ്റവും ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളമാണ് മഴവെള്ളം. അത് നേരിട്ട് മേല്‍ക്കൂരയില്‍ വന്നു പതിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന, ശരിയായ രീതിയില്‍ മൂടി സംരക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന സംഭരണ ടാങ്കുകളിലെ വെള്ളം നല്ല ഗുണമേന്മയുള്ളതാണെന്ന് പഠനങ്ങള്‍ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. വീടുകളിലും, സ്‌കൂളുകള്‍, ആശുപത്രികള്‍ പോലുള്ള പൊതുവായ കെട്ടിടങ്ങളിലും മഴവെള്ള സംഭരണം അവലംബിക്കുക വഴി സ്വന്തം ആവശ്യങ്ങള്‍ക്കുള്ള കുടിവെള്ളം കണ്ടെത്താനാകും, കൂടാതെ വരുമാന മാര്‍ഗ്ഗങ്ങള്‍ക്കും സാധ്യതകള്‍ ഉണ്ട്.
വെള്ളമന്വേഷിച്ച് അലഞ്ഞു തിരിയേണ്ട ഗതികേട് ഇതിനാല്‍ ഒഴിവായി കിട്ടും. അതോടെ സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും ദൂരെ നിന്നും വെള്ളം നിറച്ച കുടങ്ങളും തലയിലേന്തി നടക്കേണ്ട ആവശ്യം വരില്ല. സംഭരിക്കുന്ന ഓരോ 20 ലിറ്റര്‍ വെള്ളവും, ശുദ്ധജലവുമേന്തി ഒരു കിലോ മീറ്റര്‍ ദൂരം നടക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഇല്ലാതാക്കും. വിപരീത കാലാവസ്ഥയില്‍ വെള്ളവുമേന്തി നടക്കുന്നതിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ട് കണക്കിലെടുക്കുമ്പോള്‍ ഈ സംവിധാനത്തിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന ചെറിയ ആദായം പോലും വളരെ വിലപ്പെട്ടതാണെന്നു കാണാം. ശ്രീലങ്കയിലും, ആഫ്രിക്കയിലെ ഉഗാണ്ടയിലും സാധാരണയായി വൃക്ഷങ്ങള്‍ക്കു മുകളില്‍ വാഴയിലയും മറ്റു താല്‍ക്കാലിക വെള്ളച്ചാലുകളും കൊണ്ടാണ് വെള്ളം സംഭരിക്കുക പതിവ്. വര്‍ഷപാതം ഏല്‍ക്കുന്ന ഏതൊരു വീടിന്റെ മുകളിലും, ആ വീട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് മലമുകളിലോ അല്ലെങ്കില്‍ നടുക്കടലില്‍ ഉള്ള ചെറിയ ദ്വീപിലായിരുന്നാലും ഈ സൗകര്യം പ്രയോജനകരമായി ഏര്‍പ്പെടുത്താവുന്നതാണ്.
വിവിധ സ്രോതസ്സുകളില്‍ നിന്നും വെള്ളം കണ്ടെത്തലാണ് മറ്റൊരു രീതി. ഉപ്പുവെള്ളം പോലും ശുചീകരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങള്‍ക്ക് ഉപയോഗപ്പെടുത്താനാകും. ഗുണമേന്മയുള്ള മഴവെള്ളം ടാങ്കില്‍ സംഭരിക്കുക വഴി പാചകത്തിനും, കുടിവെള്ളത്തിനും അത് ഉപയോഗിക്കുകയുമാകാം.
അനുയോജ്യമായ പരിതസ്ഥിതികള്‍
മഴവെള്ള സംഭരണം കാര്യക്ഷമമാകണമെങ്കില്‍ ശരാശരി വാര്‍ഷിക മഴലഭ്യത 100 മുതല്‍ 200 മി.മീ. വരെയെങ്കിലും ഉണ്ടായിരിക്കണം. ലാറ്റിനമേരിക്കയിലെ മിക്ക നാടുകളിലും പെയ്യുന്ന മഴയുടെ തോത് പ്രതിവര്‍ഷം 500 മി.മീ. വരെയാണ്.
മേല്‍ക്കൂരയുടെ വിസ്തൃതി കുറവായിരുന്നാല്‍ പോലും ഈ രീതി അനുയോജ്യമായിരിക്കും. ഉദാഹരണത്തിന് (56) മീറ്റര്‍ (അതായത് 30 ചതുര മീറ്റര്‍) വിസ്തൃതിയുള്ള മേല്‍്ക്കൂരയോടു കൂടിയ ഒരു വീട്, വാര്‍ഷിക വര്‍ഷപാതം 500 മി.മീ. ആണെങ്കില്‍ ഏകദേശം 15,000 ലിറ്റര്‍ വെള്ളമാണ് ആ വീടിന്റെ മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പതിക്കുക. സാധാരണ ഗതിയില്‍ 5 അംഗങ്ങള്‍ വരെയുള്ള ഒരു കുടുംബത്തിന് ഇത്രയും വെള്ളം ധാരാളമാണ്.
| ഗുണങ്ങള്‍ | ദോഷങ്ങള്‍ |
|---|---|
| - ഏതു കാലാവസ്ഥയിലും സാധ്യമാണ് - ശരിയായി പരിപാലിക്കുന്നപക്ഷം മഴവെള്ളം ഗുണമേന്മയുള്ള കുടിവെള്ളത്തിന് അനുയോജ്യമായിരിക്കും. |
- വരള്‍ച്ച അനുഭവപ്പെടുന്ന കാലം മുഴുവനും സംഭരണ സംവിധാനം ആവശ്യമായിരിക്കും. |
പരിസ്ഥിതി മാറ്റങ്ങള്‍ക്കനുസൃതമായ നടപടികള്‍
വരള്‍ച്ച
വരള്‍ച്ച കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങള്‍: സംഭരിച്ചു വച്ചിരിക്കുന്ന വെള്ളം ഉപയോഗിച്ചു തീരും..
പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ക്ക് കാരണം: മഴക്കുറവ്‌; നിലവാരമില്ലാത്ത നിര്‍മ്മാണം കാരണം ചോര്‍ന്നൊലിക്കുന്ന ലൈനിംഗുകള്‍; സംഭരണശേഷി ആവശ്യത്തിനനുയോജ്യമല്ലാതിരിക്കല്‍ - ദീര്‍ഘകാലം തുടരുന്ന വേനലില്‍ ആവശ്യമായത്ര വെള്ളം സംഭരിക്കാന്‍ പോന്ന ടാങ്കുകള്‍ക്ക് വേണ്ടി വരുന്ന അധിക ചെലവ്..
To increase resiliency of WASH system: നിര്‍മ്മിക്കാനും, മൂടി വെക്കാനും എളുപ്പമായ ചെറിയ ടാങ്കുകള്‍ കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുക, അതേ സമയം അത് കുടുംബങ്ങള്‍ക്ക് താങ്ങാവുന്ന പരിധിയിലായിരിക്കയും വേണം.; മോശമായ നിര്‍മ്മാണ രീതികൊണ്ടുണ്ടായേക്കാവുന്ന ചോര്‍ച്ചയും, കിനിവും കുറയ്ക്കുക, ശരിയായ കോണ്‍ക്രീറ്റ് മിശ്രിത അനുപാതം അവലംബിക്കുക (വരള്‍ച്ച കൊണ്ട് സിമന്റിനുണ്ടാകുന്ന കേടുപാടുകളെക്കുറിച്ച് താഴെക്കൊടുത്തിരിക്കുന്നത് വായിക്കുക) ; വിലകുറഞ്ഞ സുലഭമായ സാമഗ്രികള്‍ കൊണ്ട് ടാങ്കുകള്‍ നിര്‍മ്മിച്ച് പലപ്പോഴായി കേടുപാടുകള്‍ തീര്‍ക്കുക; ടാങ്കില്‍ നിന്നും പുറത്തേക്കുള്ള ചാല് നിര്‍മ്മിക്കാമെങ്കില്‍ കെട്ടിക്കിടക്കുന്ന സംഭരണം ഒഴിവാക്കാം; വെള്ളം പിടിക്കുന്ന രീതി കാര്യക്ഷമമാണെന്നുറപ്പു വരുത്തുക (ഉദാ. പാത്തികളും ചാലുകളും); മൈക്രോ ഫിനാന്‍സിംഗിനുള്ള സാധ്യത മെച്ചപ്പെടുത്തുക; സംഭരണ പദ്ധതിക്കായി സര്‍ക്കാരില്‍ നിന്നോ, സ്വകാര്യ മേഖലയില്‍ നിന്നോ ലഭിച്ചേക്കാവുന്ന പിന്തുണകള്‍ക്ക് പരമാവധി സഹകരണം നല്‍കുക.
സിമന്റ് ടാങ്കുകളില്‍ വരള്‍ച്ചയുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങള്‍
വരള്‍ച്ച കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങള്‍: മോശപ്പെട്ട കോണ്‍ക്രീറ്റ് മിശ്രണവും, പൊട്ടിയ ലൈനിംഗുകളും (ഉദാ. ടാങ്കുകള്‍, അണക്കെട്ടുകള്‍, വെള്ളച്ചാലുകള്‍, കിണറുകള്‍ തുടങ്ങിയ നിര്‍മ്മിതികള്‍).
പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ക്ക് കാരണം: പതപ്പെടുത്താന്‍ വേണ്ടത്ര വെള്ളം ഉപയോഗിക്കാതിരിക്കുന്നതും മിശ്രണത്തിന് അശുദ്ധമായ വെള്ളം ഉപയോഗിക്കുന്നതും.
To increase resiliency of WASH system: മിശ്രിതം തയ്യാറാക്കുന്നതിന് നല്ല സിമന്റും മണലും ശരിയായ അനുപാതത്തില്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നുവെന്നുറപ്പു വരുത്തുക. മിശ്രിതത്തില്‍ കൂടുതല്‍ വെള്ളം ഒഴിക്കാതിരിക്കുക, സിമന്റ് ശരിയായ രീതിയില്‍ സെറ്റ് ആകുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക.
വരള്‍ച്ചയെ നേരിടുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതല്‍ വിവരങ്ങള്‍: Resilient WASH systems in drought-prone areas.
വരള്‍ച്ചക്കനുസൃതമായി സിമന്റ് കുഴക്കുന്ന രീതി: Concrete production and drought.
നിര്‍മ്മാണം, നിര്‍വഹണം, മരാമത്ത്
സംഭരണ ടാങ്കുകള്‍
വെള്ളത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് തടുത്തു നിര്‍ത്താനായി വിവിധ രീതികള്‍ അവലംബിക്കാവുന്നതാണ്. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും, കല്ലുപാവിയ ഉപരിതലത്തില്‍ നിന്നും, നദീതടങ്ങളില്‍ നിന്നുമെല്ലാം വെള്ളം തടുത്തു നിര്‍ത്തി സംഭരിക്കാവുന്നതാണ്. ജലസംഭരണത്തിന് ഏറ്റവും ചെലവു കുറഞ്ഞ മാര്‍ഗ്ഗം തറയില്‍ തന്നെ നിര്‍മ്മിക്കുന്ന സംഭരണികളാണ്, ഈ സംവിധാനം ഗ്രൗണ്ട് വാട്ടര്‍ റീചാര്‍ജ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മഴവെള്ളം ഭൂമിക്കടിയിലേക്ക് അരിച്ചിറങ്ങാന്‍ വഴിയൊരുക്കുന്നതിലൂടെയാണ് ഇത് സാധ്യമാകുന്നത്. ഇത് ജലലഭ്യത വര്‍ധിപ്പിക്കുകയും, പിന്നീട് ആവശ്യമുള്ളപ്പോള്‍ പമ്പ് ചെയ്‌തെടുക്കാന്‍ വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയിലേക്ക് അരിച്ചിറങ്ങുന്ന വെള്ളം ഒരു പ്രദേശത്തെ വാട്ടര്‍ ടേബിള്‍ ഉയരാന്‍ സഹായിക്കുമോ അതോ വെള്ളം കൂടുതല്‍ വിസ്തൃതമായ പ്രദേശത്തേക്ക് പരക്കുമോ എന്നത് അതതു പ്രദേശത്തെ മണ്ണിന്റെ സവിശേഷതകള്‍ക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമായേക്കാം.
സംഭരണ ടാങ്കുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നപക്ഷം, അവ ഫെറോ സിമന്റ് അല്ലെങ്കില്‍ ബ്രിക്ക് സിമന്റ് കൊണ്ടു നിര്‍മ്മിക്കുന്നത് ചെലവു ചുരുക്കാന്‍ സഹായകമായിരിക്കും, മാത്രമല്ല അവ പ്രാദേശികമായി തന്നെ നിര്‍മ്മിക്കാനും എളുപ്പമായിരിക്കും. ഭൂമിക്കടിയില്‍ നിര്‍മ്മിക്കുന്ന നീര്‍ത്തൊട്ടി സിസ്റ്റേണ്‍ (cistern) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഭൂഗര്‍ഭ ടാങ്ക്, ഫെറോ സിമന്റ് ടാങ്ക്, പ്ലാസ്റ്റിക് ലൈന്‍ഡ് ടാങ്ക്, മുതലായവയാണ് സാധാരണയായി കണ്ടു വരുന്ന ജലസംഭരണ ടാങ്കുകള്‍. വരള്‍ച്ചക്കാലത്തിന്റെ ദൈര്‍ഘ്യം, ഉപയോഗിക്കുന്ന വെള്ളത്തിന്റെ അളവ്, ചെലവ് എന്നീ ഘടകങ്ങളാണ് ടാങ്കിന്റെ വലിപ്പം നിര്‍ണ്ണയിക്കുക. വലിയ ടാങ്ക് നിര്‍മ്മിക്കുന്നതിനും മുമ്പ് ആദ്യമേ ഒരു ചെറിയ ടാങ്ക് നിര്‍മ്മിച്ച് ഉപയോഗിക്കുന്നത് അഭികാമ്യമായിരിക്കും. സംഭരണ ടാങ്കുകളിലേക്ക് വെള്ളം പമ്പ് ചെയ്ത് നിറക്കുകയുമാകാം. ഭൂമിക്കടിയിലെ നീര്‍ത്തൊട്ടികളില്‍ നിന്നും വെള്ളം ഉയര്‍ത്തിയെടുക്കാനായി വിവിധ തരം പമ്പുകള്‍ നിലവിലുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന് റോപ്പ് പമ്പ് അല്ലെങ്കില്‍ ഡീപ് വെല്‍ പമ്പ്, എന്നിവ 30 മീറ്റര്‍ ഉയരം വരെ വെള്ളം ഉയര്‍ത്തിയെടുക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്നവയാണ്.
വെള്ളം ശുദ്ധമായി സൂക്ഷിക്കല്‍
വൃത്തിയായി സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പതിക്കുന്ന മഴവെള്ളം പൊതുവേ ശുദ്ധമായിരിക്കും എന്നതിനാല്‍ തന്നെ അത് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുമ്പായി പ്രത്യേകിച്ച് ശുദ്ധീകരണം ചെയ്യേണ്ടതില്ല. എന്നിരുന്നാലും, മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പുകക്കുഴല്‍ ഉണ്ടെങ്കില്‍ വെള്ളത്തില്‍ പുകയുടെ അംശം ഉണ്ടായിരിക്കാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാല്‍ പുകക്കുഴലിന്റെ ഉയരം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുക. മേല്‍ക്കൂരയില്‍ പി.വി.സി., മുള മുതലായവ കൊണ്ടുള്ള ചാലുകള്‍ ഉണ്ടാക്കിയാണ് വെള്ളം സംഭരിക്കുന്നത്. പൊടിപടലവും, പ്രാണികളും വെള്ളത്തില്‍ വീഴാതിരിക്കാന്‍ തരത്തിലുള്ള മൂടിയും, കരടുകള്‍ അരിച്ചെടുക്കാന്‍ പോന്ന ഒരു ഫില്‍ട്ടറും ഉണ്ടായിരിക്കണം. കോണ്‍ക്രീറ്റ് കൊണ്ടുള്ള മൂടി മലിനീകരണം തടുക്കാന്‍ സഹായിക്കും. വെള്ളത്തിലെ ചെറിയ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാനായി ചെറിയ മീനുകളെ ടാങ്കിലിടുന്നതും നന്നായിരിക്കും.
പുതുമഴയുടെ സമയത്ത് ആദ്യത്തെ 20 ലിറ്റര്‍ വെള്ളം സംഭരണ ടാങ്കിലെത്താതെ നോക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള ഫൗള്‍ ഫ്‌ളഷ് ഉപകരണമോ അല്ലെങ്കില്‍ ഡൗണ്‍ പൈപ്പോ ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. ആദ്യമായി ഒഴുകിയെത്തുന്ന വെള്ളത്തില്‍ പൊടിപടലവും, ഇലകളും, പ്രാണികളും പക്ഷി കാഷ്ഠവുമൊക്കെ ഉണ്ടാകാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്. അഴുക്കുവെള്ളം ഉപയോഗിക്കാനിട വരാത്ത വിധം, ഒഴുകി വരുന്ന വെള്ളം ചരല്‍ക്കല്ല്, മണല്‍, ചാര്‍ക്കോള്‍ പോലുള്ള വസ്തുക്കള്‍ കൊണ്ട് തീര്‍ത്തിരിക്കുന്ന ഫില്‍ട്ടറിലൂടെ സംഭരണ ടാങ്കിലേക്ക് എത്താനുള്ള സംവിധാനം ഒരുക്കുക. വെള്ളം പിടിക്കുന്ന സ്ഥലത്തിനും സംഭരണ ടാങ്കിനും ഇടയ്ക്കായിരിക്കണം ഫില്‍ട്ടര്‍ സംവിധാനം. ഇത്തരം സംവിധാനങ്ങള്‍ ഒരുക്കിയിട്ടില്ലെങ്കില്‍ ഓരോ തവണ മഴ തുടങ്ങുമ്പോഴും ശ്രദ്ധാപൂര്‍വം ആദ്യത്തെ പത്തിരുപതു ലിറ്റര്‍ വെള്ളം സംഭരണ ടാങ്കിലെത്താതെ തടുക്കേണ്ടതാണ്.
EMAS ഫില്‍ട്ടറേഷന്‍ സിസ്റ്റം
The EMAS system for rainfall collection uses various EMAS technologies as well as simple tools to convert rainwater into usable drinking water. If roof rainwater is being used, it is collected through a regular gutter. To filter the water, at the bottom of the gutter, a pitcher or ferrocement tank is placed, with an outlet pipe. A synthetic cloth bag is attached to the rim of the pitcher using an iron ring or wire, which fits around the edge. The bag should be cleaned every 3 months.
As water begins to collect, to avoid too much garbage collecting here, first some amount of water is deflected, along with most of the garbage. Hereafter, water can be directly sent to an EMAS cistern. It is advisable for multiple cisterns to be available for storage, depending on the size of the roof. Connect one cistern at a time to the outlet pipe. From here water can be pumped and distributed using a regular EMAS pump. The pump can also be connected to faucets and tanks around the house.
അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍
The system should be also checked and cleaned after every dry period of more than one month. The outsides of metal tanks may need to be painted about once a year. Leaks have to be repaired throughout the year, especially from leaking tanks and taps, as they present health risks. Chlorination of the water may be necessary.
Removal of debris and overhanging vegetation from gutters and the roof is important to prevent the gutter being clogged. Tank maintenance consists of physical inspection and repairing cracks with cement. Several studies have shown that water from well maintained and covered rooftop tanks generally meets drinking water quality standards if maintained rightfully.
Basic water quality testing is recommended during the first year, with further testing when water quality is in doubt. A low cost water test is the ‘HACH’ test, about US$1 per test. If contamination is suspected or when water quality needs to be guaranteed, the water can be treated in several ways.
കൂട്ടായ്മയിലൂടെ ജലസംഭരണം
Operation and maintenance (O&M) of shared roofs have more challenges. Rooftop-harvesting systems at schools, for instance, may lose water from taps left dripping. Padlocks are often needed to ensure careful control over the water supply. Ideally, one person should be responsible for overseeing the regular cleaning and occasional repair of the system, control of water use, etc. One option is to sell the water, which ensures income for O&M and for organizing water use. Where households have installed a communal system (e.g. where several roofs are connected to one tank), the users may want to establish a water committee to manage O&M activities. The activities may include collecting fees, and controlling the caretaker’s work and the water used by each family. External agents can play a role in the following O&M areas:
— monitoring the condition of the system and the water quality;
— providing access to credit facilities for buying or replacing a system;
— training users/caretakers for management and O&M;
— training local craftsmen to carry out larger repairs.
പ്രശ്‌ന സാധ്യതകള്‍
- corrosion of metal roofs, gutters, etc.;
- the foul-flush diverter fails because maintenance was neglected;
- taps leak at the reservoir and there are problems with the handpumps;
- contamination of uncovered tanks, especially where water is abstracted with a rope and bucket;
- unprotected tanks may provide a breeding place for mosquitoes, which may increase the danger of vector-borne disease;
- system may not fulfill drinking-water needs, during certain periods of the year, making it necessary to develop other sources or to go back to traditional sources temporarily;
- financial investment needed is not affordable - households or communities cannot afford to construct a suitable tank and adequate roofing.
ചെലവുകള്‍
Comparison of costs
- Brick cement tank of 6 m3: 3 bags of cement, 300 bricks, 3 kg of wire US$ 40
- Brick cement tank of 1 m3: 1 bag of cement, 100 bricks, 1 kg of wire US$ 20
- Plastic-lined tank of 5 m3: US$ 50
- Sub-surface ferro-cement tank of 60 m3: US$ 1,900
The bigger the volume of the storage tank, the lower the material demand (and thus costs) for construction per m3 of tank volume.
In Southern Africa, US$ 320 for a system with 11 m of galvanized iron gutter; a 1.3 m3 galvanized iron tank; downpiping; tap and filters; cost does not include transportation. Where roofs are not suitable for water harvesting, the cost of roof improvement and gutters will have to be added to the cost of a tank. Such costs varied from US$ 4 per m2 (Kenya, subsidized) to US$ 12 per m2. 1
പ്രായോഗിക അനുഭവങ്ങള്‍
- Rainwater harvesting is a technology which is extremely flexible and adaptable to a wide variety of settings, it is used in the richest and poorest societies on the planet, and in the wettest and driest regions of the world.
- In Ocara, Brazil, rainwater tanks have been constructed of concrete blocks.
- A low-cost option is the brick cement tank, used in for example Nicaragua and Ghana.
Akvo RSR പ്രൊജക്ടുകള്‍
താഴെക്കൊടുത്തിരിക്കുന്ന പ്രൊജക്ടുകള്‍ എല്ലാം തന്നെ മേല്‍ക്കൂരയില്‍ നിന്നും മഴവെള്ളം സംഭരിക്കുന്ന രീതിയിലുള്ളതാണ്.
 |
| |||||
 WaSH program in Rural Bangladesh |
 Raising awareness on rainwater harvesting |
 Wetland Management & Water Harvesting |
Raising awareness on rainwater harvesting |
 Rainwater harvesting in Guinee Bissau | ||
സഹായ ഗ്രന്ധങ്ങളും, വീഡിയോകളും, ലിങ്കുകളും
സഹായ ഗ്രന്ധങ്ങള്‍
- Download the book "Roofwater Harvesting: A Handbook for Practitioners" from the IRC website.
- Booklet Smart Water Harvesting Solutions
വീഡിയോകള്‍
by BSP-Nepal |
Harvesting rooftop rainwater |
Pushpam Singh |
Bangalore rural district |
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികള്‍
- Rainwater Harvesting Implementation Network (RAIN)
- Rainwater Harvesting information on Practical Action
- Indian website on rainwater harvesting
- Wikipedia article on rainwater harvesting
- Rainwater Harvesting info on the DTU unit of University of Warwick
- Rainwater Partnership
- Catch Water Where It Falls: Toolkit on urban rainwater harvesting
- Akvo solution of the week 5
അവലംബം
- ↑ 1.0 1.1 Brikke, François, and Bredero, Maarten. Linking technology choice with operation and maintenance in the context of community water supply and sanitation: A reference document for planners and project staff. World Health Organization and IRC Water and Sanitation Centre. Geneva, Switzerland 2003.
കൃതജ്ഞത
- Brikke, François, and Bredero, Maarten. Linking technology choice with operation and maintenance in the context of community water supply and sanitation: A reference document for planners and project staff or (alternative link). World Health Organization and IRC Water and Sanitation Centre. Geneva, Switzerland 2003.
- CARE Nederland, Desk Study Resilient WASH systems in drought-prone areas. October 2010.
